نقش تجارت الکترونیک در اشتغال

اگر سری به سایتهای کاریابی بزنید با انبوهی از رزومه های فارغ التحصیلان دانشگاهی در رده های مختلف مواجه خواهید شد که چه بسا مشخصات خود را در ده ها سایت و مرکز کاریابی برای استخدام ثبت کرده اند. متاسفانه بازار کار و استخدام کشور اصلا خوب نیست! از طرفی تعداد زیادی فارغ التحصیل دانشگاهی در رشته های بسیار متنوع و رده های بالای تحصیلی داریم و از طرف دیگر بازار کاری با نیازهای عمومی و صنعتی قدیمی که پاسخگوی تخصصهای خیلی از فارغ التحصیلان ما نیستند. نتیجه این میشود که برای انجام کارهایی بسیار پیش پا افتاده فارغ التحصیلان با مدارج بالا و حقوق پایین استخدام میشوند.

نقش تجارت الکترونیک در اشتغال

بسیاری نیز در کارهایی کاملا بی ربط به رشته تحصیلی خود مشغول به کار میشوند.اما آیا چاره ای برای این آشفته بازار اشتغال وجود دارد؟ همه ما تا به حال صدها بار واژه کارآفرینی را شنیده ایم! اما آنچه معمولا از واژه کارآفرینی در ذهن اکثر ما تداعی شده است با سرمایه بالا، خلاقیت در حد نبوغ و یا در حالت بدبینانه با کارهای موقت و شکست خورده گره خورده است!

البته در حالت سنتی شاید واقعا همینطور باشد!برای یک کسب و کار سنتی نیاز به یک دفتر کار، مغازه، کارگاه و مکان مشابهی هستیم. بعد از آن هم ناچار به تامین هزینه های نسبتا بالا برای تجهیز مغازه یا کارگاه، خرید محصول یا مواد اولیه و ملزومات دیگر هستیم. بنابراین میبینیم که واقعا بدون سرمایه اولیه راه اندازی یک کسب و کار تقریبا امری محال است!

اما آنچیزی که در سالهای اخیر ورود به عرصه کارآفرینی و اشتغال را متحول کرده است اینترنت و کسب و کارهای اینترنتی است. شاید به نظر برسد کسب و کار اینترنتی بیشتر یک کار تفننی است تا یک کار جدی! یا اینکه این نوع کسب و کارها برای شرایط کشور ما خوب و مناسب نیست و زیرساختهای لازم را نداریم .

اشتغال در کسب و کارهای کوچک

اما آمار تراکنشهای مالی تجارت الکترونیک در ایران در سال گذشته واقعیت دیگری را نشان میدهد. طبق آمار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در سال گذشته حجم تراکنشهای در سال گذشته حجم تراکنشهای مالی تجارت الکترونیک کسب و کارهای کوچک در کشور بیش از پنجاه هزار میلیارد تومان بوده است! رقمی واقعا قابل توجه برای کسب و کارهای کوچکی که شاید به نظر خیلی از ما کارهای مهمی نباشند.

از طرف دیگر آمارهای جهانی هم نشان دهنده رشد روزافزون حجم مالی تجارت الکترونیک است. نکته قابل توجه در این خصوص این است که حجم مالی یاد شده در نقش شرایطی بوده است که هنوز کشور در شرایط تحریم بوده و بسیاری از امکانات تجارت الکترونیک برای کسب و کارهای داخلی فراهم نبوده است.

از رد و بدل های مالی داخل و خارج کشور گرفته تا انجام تبلیغات اینترنتی در بسیاری از سایتهای مهم جهان. در واقع در شرایط تحریم، تجارت الکترونیک رشد بالایی در سالهای اخیر داشته است و با رفع تحریمها و در دوران پسابرجام انتظار میرود این رشد روندی بسیار سریعتر داشته باشد.

انقلاب اینترنتی

در واقع فرصتی که هم اکنون تجارت الکترونیک در اختیار تجارت و به تبع آن بازار کار گذاشته است در حکم یک انقلاب و جهش بنیادین است. هر روزه میبینیم که تمام ارکان زندگی ما به سوی دیجیتالی شدن پیش میرود. در حال حاضر کمتر محصول یا خدمتی است که عرضه و فروش اینترنتی نداشته باشد. حتی لوازم مصرفی روزانه که به راحتی در سوپر مارکتها به فروش میرسد نیز فروش اینترنتی دارند و البته بازار هدف خاص خودشان.

اما فی الواقع تجارت الکترونیک در عمل چه کمکی برای اشتغال و به چه صورت میتواند داشته باشد؟ شاید بتوان گفت که اصلی ترین کمکی که تجارت الکترونیک میتواند در شرایط فعلی بکند تسهیل ورود به عرصه کارآفرینی است. با برداشته شدن محدودیتهای فیزیکی عرضه و فروش کالا و خدمات، عرصه برای راه اندازی کسب و کارها با هزینه بسیار پایین فراهم شده است.

مزیت تجارت اینترنتی

به همان نسبت که ورود اینترنت به عرصه های مختلف باعث کاهش هزینه و افزایش سرعت شده است، باعث پایین آمدن سطح هزینه های لازم برای راه اندازی کسب و کار نیز شده است. در حالت کسب و کار اینترنتی شما به جای نیاز به داشتن یک مغازه و دفتر، نیاز به داشتن یک سایت دارید، در حالتی که برای داشتن یک مغازه نسبتا مناسب نیاز به پرداخت اجاره های میلیونی به صورت ماهیانه دارید، برای داشتن یک سایت خوب هزینه ای کمتر از ۵۰۰ هزار تومان ماهیانه کافی است.

در واقع مزیتی که دنیای تجارت الکترونیک نسبت به دنیای تجارت سنتی دارد این است که در این فضای جدید آنچه مزیت رقابتی بزرگتری است علم و دانش و مهارت است نه سرمایه و ثروت. اگر در تجارت سنتی برای هر حرکتی نیاز به سرمایه بالا بوده است در تجارت الکترونیک تقریبا برعکس بوده و برای انجام هر کاری نیاز به علم و مهارت و دانش است.

به عنوان مثال در زمینه طراحی و راه اندازی سایت فروشگاهی مناسب که در بالا به آن اشاره شد کافی است دانش و مهارت استفاده از قابلیتهای سایتهای آماده و طراحی سایت را بلد باشید تا با همان هزینه کمتر از ۵۰۰ هزار تومان ماهیانه کسب و کار اینترنتی خوب و پرسود و واقعی راه اندازی کنید! در واقع تجارت الکترونیک انحصار تجارت را از کسب و کارهای قدیمی و سرمایه داران گرفته و فرصتی بسیار بزرگ برای افراد بدون سرمایه و پشتوانه مالی و در عوض دارای دانش و فکر و خلاقیت فراهم آورده است.

کشش جوامع در تجارت آنلاین

البته با توجه به اینکه سطح سواد جوانان کشور عموما بالا بوده و دارای تحصیلات دانشگاهی و سواد اینترنتی بالا هستند به دست آوردن این دانش و مهارت کار چندان سختی نیست. به این علت است که همانطور که در ابتدای مقاله بیان شد تجارت الکترونیک یک انقلاب در عرصه اشتغال و کارآفرینی هم ایجاد کرده است. بنابراین به نظر میرسد لازم است در وهله اول خود جوانان و دانشجویان به این فرصت توجه ویژه پیدا کنند و به جای اینکه هر روزه به دنبال فرصتهای استخدامی در روزنامه ها یا سایتهای کاریابی بگردند، و به جای اینکه مهارتهای متفرقه مختلف را یاد بگیرند، سرمایه گذاری ویژه در زمینه مهارت انجام تجارت الکترونیک انجام دهند.

در مرحله بعد هم از دولت و دانشگاهها انتظار میرود تجارت الکترونیک و ملزومات دانشی آن را به صورت کاربردی در برنامه های آموزشی جوانان قرار دهند و با سرمایه گذاری در این حوزه به دنبال حل مشکل اشتغال جوانان باشند.

در این مقاله مقدمه ای در خصوص مزایا و فرصتهای تجارت الکترونیک بیان شد. در مقالات آینده انشااله به صورت کاربردی و قدم به قدم به بیان نحوه پیاده سازی این دانش برای کارآفرینی و حل مشکل اشتغال خواهیم پرداخت.

منبع: برنا ایده