راه‌کارهایی به منظور کاهش استرس محیط کار در صنعت توسعهٔ نرم‌افزار

چنانچه کسی تجربه‌ٔ کار در صنعت فناوری به‌ خصوص در حوزهٔ توسعه‌ٔ نرم‌افزار را داشته باشد، به خوبی می‌داند که گاهی‌ اوقات شرایط کاری آن‌قدر استرس‌زا می‌شود که تحمل چنین محیطی تقریباً غیرممکن می‌شود. گرچه صنعت فناوری جزو صنایع مدرن و به‌روز محسوب می‌شود و افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند از حقوق نسبتاً خوبی در مقایسه با افرادی که در سایر حرفه‌ها مشغول به‌ کار هستند برخورداند، اما در عین حال این صنعت رو به رشد نقاط ضعف خود را نیز دارا است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، استرس محیط کار است که در این مقاله قصد داریم راه‌کارهایی را مطرح کنیم که در صورت به‌کارگیری آن‌ها به شکلی اصولی و صحیح، به طرز قابل‌توجهی می‌توان بر این استرس غلبه کرد.

نتایج تحقیقات حاکی از آن است که فضای رقابتی و شرایط محیط کار در صنعت فناوری باعث شده تا میزان استرس در محیط‌های کاری این صنعت در مقایسه با سایر صنایع تاحدودی بالاتر باشد. طبق یک بررسی توسط Comparably، نیمی از کارکنان حوزه‌‌ٔ فناوری گفته‌اند که دچار فرسودگی شغلی هستند و مطالعه‌ای توسط Cornerstone نیز حاکی از آن است که بیش از یک‌سوم کارکنان این صنعت در ایالات متحده، از حجم بالای زیاد کار رنج می‌برند!

Dave Denvaro، متخصص مدیریت کسب‌وکار، معتقد است که استرس می‌تواند منجر به فرسودگی شغلی و کاهش انگیزه و اشتیاق در کارکنان شود. در همین راستا وی اعتقاد دارد:

استرس محیط کاری تأثیر خیلی بیشتری نسبت به چند ساعت کار بیشتر داره. برای برخی کارکنان، به‌ خصوص افرادی که در صنعت تکنولوژی مشغول به کار هستن، استرس محیط کار نتیجهٔ عدم به‌کارگیری اصولی توانایی کارکنان در مقابل توانایی بالقوهٔ اون‌هاست؛ به این معنی که اگه شما نتونید از تمام دانش و توانایی‌ خود در انجام کاری استفاده کنید، نمی‌تونید به حد مطلوب موفقیت کسب کنین.

متخصصین منابع‌ انسانی معتقند که ایجاد یک محیط کار به اصطلاح گوگلی (به عبارت دیگر، استفاده از میز پینگ‌پنگ، غذای رایگان و مواردی از این دست) اصلاً کافی نیست؛ بلکه برای رفع این معضل، نیاز به یکسری راه‌کارهای علمی-عملی است که در همین راستا، در ادامه راه‌کارها و استراتژی‌هایی در مورد مدیریت استرس در محیط کار ارائه خواهیم داد.

انعطاف‌پذیری تایم کاری دولوپرها
زمانی که دولوپرها در برخی از روزهای مشخصی از هفته در منزل کد می‌زنند، به طور قابل‌توجهی از استرس آن‌ها کاسته می‌شود. وی اعتقاد دارد بسیاری از افرادی که در این صنعت مشغول به کار هستند، همواره در حال جابه‌جایی و تحرک هستند و تنها خودشان هستند که می‌دانند چقدر سرشان شلوغ است!

برخی مدیران شرکت‌های نرم‌افزاری سیاستی دارند بدین صورت که تا وقتی کارتان را درست انجام می‌دهید، از هر کجا که می‌خواهید کار کنید! ساعات کاری منعطف، کلید مدیریت بین زندگی و کار است به طوری که غالباً منشأ استرس خود کار نیست، بلکه تقابل زندگی شخصی و کار منشاً بزرگ استرس دولوپرها است.

ساعات کاری سنتی (از ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر) دیگر به کار افرادی که برنامهٔ زندگی مدرن و به‌روزی دارند نمی‌آید. برای مثال، شاید شرکت در یک جلسه کاری برای ساعت ۹ صبح استرس‌زا باشد، اما بردن فرزندان خود به مدرسه و پشت سر گذاشتن ترافیک خیابان‌ها برای شرکت در جلسه آن هم رأس ساعت بسیار بیشتر در شما استرس ایجاد کند.

اولویت‌بندی کارها
مدیریت زمان یک مهارت قابل‌یادگیری است که در نهایت می‌تواند در کنترل استرس مفید واقع گردد. در حقیقت، میان کارهای مهم و کلیدی و دیگر کارهایی که وقت شما را می‌گیرند بایستی تفاوت قائل شد؛ در ضمن، باید بر روی انجام کارهایی که واقعاً مهم هستند متمرکز بوده و کارهایتان را بر اساس محدودیت زمانی و میزان بازدهی و سوددهی آن‌ها ارزیابی کنید به طوری که یکی از راه‌های خوب در این زمینه، انجام تنها یک کار در آن واحد است به طوری که تمرکز بر روی انجام یک کار و عدم توجه به کارهای دیگر، می‌تواند راندمان کاری شما را بالا ببرد (پیرامون اهمیت مقولهٔ تمرکز، توصیه می‌کنیم به مقالهٔ نقش تمرکز در موفقیت کسب‌وکار: وقتی می‌خواهید همه چیز باشید، هیچ چیز نمی‌شوید! مراجعه نمایید.)

ایجاد اهداف کوتاه‌مدت
زمانی که یک پروژهٔ بلندمدت به یک تیم توسعهٔ نرم‌افزار داده می‌شود، ایجاد اهداف کوتاه‌مدت و تقسیم پروژه به ماژول‌های کوچک‌تر به طوری که راحت‌تر بتوان روی آن‌ها تمرکز کرد می‌تواند جلوی فرسودگی کاری را بگیرد. حتی از نظر روانی نیز مدیریت و دستیابی به اهداف پروژه، با انجام این کار آسان‌تر است. جالب است بدانید که افراد شغل خود را به دلیل ساعات کاری زیاد ترک نمی‌کنند، بلکه آن‌ها به این دلیل کار خود را ترک می‌کنند که فکر می‌کنند، کار زیاد آن‌ها هیچ هدف بزرگی را دنبال نمی‌کند (در همین راستا، می‌توانید به مقالهٔ آیا می‌دانستید که ۵۰٪ کارمندان مدیرشان را ترک می‌کنند نه شرکت‌شان را؟ مراجعه نمایید.)

نُت‌برداری از موارد استرس‌زا
چه در مورد یک پرزنتیشن مهم نگران باشید و چه در مورد فرایندهای مرتبط با یک پروژهٔ‌ نرم‌افزار، یادداشت‌برداری عوامل استرس‌زا به شما کمک می‌کند تا آن‌ها را کاهش داده و عملکرد خود را بهبود ببخشید. در واقع، نگرانی دربارهٔ یک مسأله حافظهٔ کاری و قدرت تحلیل مغز شما را کاهش می‌دهد و نوشتن به شما کمک می‌کند تا در ذهن خود نگرانی ایجاد نکنید و منشأ واقعی استرس را شناسایی کرده و به جای نگاه‌داری آن‌ها در مغز، به روی یک تکه کاغذ منتقل‌شان نمایید!

افراد باید در زندگی کاری خود مدام این پرسش را از خود داشته باشند که واقعاً چه چیزی برایشان حائز اهمیت است. همچنین موضوع مهم این است که کارهایی با درجهٔ اهمیت بالا که ارزش زمان گذاشتن دارند را در یک لیست بنویسید و به ترتیب اولویت شروع به تکمیل آن‌ها نمایید.

استراحت
به این دلیل که کار در صنعت تکنولوژی همواره نگاه کردن به صفحهٔ کامپیوتر یا یک اسکرین را شامل می‌شود، بسیار مهم است که استراحت کنید تا از خستگی چشم، درد گردن و استرس زیاد پیشگیری کنید و به‌ جای آنکه از زمان استراحت خود در شبکه‌های اجتماعی و ارسال پیام به دوستان خود استفاده کنید، کامپیوتر خود را خاموش کنید، به خود و چشمان‌تان استراحت دهید، یک کتاب یا یک مجله بخوانید، قدم بزنید و یا یک چای درست کنید و با همکار خود کمی گپ غیرکاری بزنید.

سعی کنید ملاقات‌های رو در رو و دو نفره را در حال راه رفتن انجام دهید چرا که تحرک و راه رفتن، به‌خصوص در فضای باز، اندورفین را بالا برده و هورمون‌های استرس‌را کاهش می‌دهد؛ این عمل همچنین به شما کمک می‌کند ذهن‌تان را  رِفرِش کنید (اندروفین هورمونی است که باعث کاهش درد شده و حس سرخوشی برای فرد ایجاد می‌کند.)

مراقبت از سلامت جسمی
در صنعت تکنولوژی به‌ راحتی عادت‌های بد مثل استفاده از خوراکی‌هایی با ارزش غذایی کم و کار کردن به مدت طولانی در فرد شکل می‌گیرند و بهترین پیشنهادی که می‌توان برای کارکنان حوزهٔ تکنولوژی داشت این است که سلامت جسمی خود را حفظ کنند. خوردن غذاهای مفید، تحرک و ورزش می‌تواند در مدیریت استرس محیط کار بسیار کمک کند. در واقع، استرس محیط کار می‌تواند منجر به کمبود خواب شده و کمبود خواب نیز منجر کلافگی و در نتیجه استرس می‌شود. یک ورزش کوتاه، حتی پیاده‌روی، در کنار یک وعدهٔ غذایی مفید می‌تواند تغییر بسیار بزرگی در میزان استرس ایجاد کند.

تغییر سبک‌ زندگی خود
در حالی که تمامی این موارد، مثل استراحت، ورزش، تایم کاری انعطاف‌پذیر و غیره، جزو راه‌کارهای کوتاه‌مدت هستند، مدیریت استرس در یک بازهٔ زمانی طولانی نیازمند یک تغییر اساسی و بنیادی در سبک‌ زندگی است که برای ایجاد تغییراتی از این دست، باید مشکلاتی که فرد را از رسیدن به هدف کاهش استرس منع می‌کنند بررسی کرد.

مثلاً یکی از چیزهایی که باعث ایجاد استرس در محیط کار می‌شود، گفتن جملاتی همچون «من به اندازهٔ سایرین خوب نیستم!» ‌به خود است. محدود کردن و حذف این باورها می‌تواند به ما کمک کند تا نگاه بهتر و دقیق‌تری به آن‌ها داشته و در نتیجه، انتخاب و عملکرد بهتری نیز از خود نشان دهیم که برای درک بهتر این موضوع از دید علمی، توصیه می‌کنیم به مقالهٔ Imposter Syndrome چیست و چگونه می‌تواند موفقیت حرفه‌ای ما را تحت‌الشعاع قرار دهد؟ مراجعه نمایید.

به نظر شما با اتخاذ چه استراتژی‌های دیگری می‌توان استرس ناشی از کار در محیط‌های استرس‌زایی همچون شرکت‌های نرم‌افزاری را به حداقل رساند؟ نظرات، دیدگاه‌ها و تجربیات خود را با سایر کاربران سکان آکادمی به اشتراک بگذارید.

عالی بود(0)جالب نیست!(0)