عناوین
بیتکوین یک ارز رمز (cryptocurrency) است، اما از لحاظ فنی چیزهای دیگری هم هست. اینها شامل نرم افزاری (Bitcoin Core)است که مردم اجرا میکنند و یک بلاک چین زیرین که کسانی که بیتکوین دارند را ردگیری میکند.
هر چند مفهوم بلاک چین توسط ابداع کننده بیتکوین اختراع شده است، اما بیتکوین انحصاری روی فناوری بلاک چین ندارد. همه مردم میتوانند ارز رمزهای اختصاصی و بلاک چین مخصوص خود را ایجاد کنند و اصولا ماهیت ارز رمزها نیز به همین شکل است. برای مثال، بعضی از بزرگترین آلتکوینهای که ممکن است درباره آن شندیده باشید شامل Ether, Ripple, Bitcoin Cash, Litecoin و Monero هستند.
- Ether: Ether ارز رمزی است که توسط پلتفرم Ethereum تولید میشود، به همین دلیل این ارز رمز اغلب با عنوان Ethereum نیز شناخته میشود. پلتفرم Ethereum یک فناوری لجستیک است که سایر شرکتها میتوانند بر اساس آن ساخته شوند. برای نمونه، CryptoKitties از پلتفرم Ethereum استفاده میکند.
- Ripple (XRP): Ripple که با نام XRP نیز شناخته میشود تحت مالکیت یک شرکت خصوصی است. از لحاظ فنی این شرکت Ripple نام دارد و علائم XRP نام دارند. بعضی از بانکها از Ripple برای پرداخت هزینههای بین المللی استفاده میکنند.
- Bitcoin Cash: این ارز رمز در اصل بخشی از بیتکوین بوده است، اما در حال حاضر با وجود نامی که دارد یک پول جداگانه است. تغییراتی در معماری این ارز به وجود آمده است که معاملات آن در مقایسه با بیتکوین سریعتر انجام میشود.
- Litecoin: Litecoin نیز در اصل بخشی از بیتکوین بوده است. این ارز رمز از یک الگوریتم اثبات کار متفاوت استفاده میکند که در مقایسه با بیتکوین که تمرکز آن بیشتر روی قدرت پردازش است، تمرکز را بیشتر روی حافظه قرار داده است. شبکه آن به گونهای طراحی شده است تا تایید معامله در آن سریعتر انجام شود.
- Monero: Monero به شکلی طراحی شده تا امن، خصوصی و غیر قابل کشف باشد. بر خلاف بیتکوین معاملات روی بلاک چین را نمیتوان برای کاربران به شکل فردی ردیابی کرد. این ویژگی باعث شده تا این ارز رمز مورد توجه فروشندگان آنلاین مواد مخدر قرار گیرد.
اینها تنها چند مثال در این مورد بودند، اما هزاران altcoin وجود دارد و هر کسی میتواند یکی از آنها را ایجاد کند.
مسلما هر کس میتواند چیزی ایجاد کند و نام آن را ارز رمز بگذارد و مردم را به استفاده از آن تشویق کند. اما هیچ ضمانتی وجود ندارد که تنها به دلیل استفاده از کلمه ارز رمز این فناوری بر مبنای بلاک چین یا یک شبکه توزیع مورد اعتماد عمل کند.
برای پیچیدهتر شدن موضوع میتوان به بعضی آلتکوینها اشاره کرد که به نوعی حتی مبتنی بر بیتکوین هستند. برای نمونه، Bitcoin Cash با گرفتن کد بیتکوین و اعمال تغییراتی روی آن ساخته شده بود. انجام چنین کاری تحت عنوان fork شناخته میشود.
Bitcoin Cash حالا بلاک چین اختصاصی خود را دارد که ویژگیهای بلاک چین بیتکوین را به ارث برده است. به همین دلیل هم بود که هر کسی که در آن زمان بیتکوین داشت به همان اندازه Bitcoin Cash هم به دست آورد. از آنجا که بیتکوین منبع باز است هر کسی میتواند چنین کاری انجام دهد. اگر چه جامعه در حال حاضر به توسعه دهندگان اصلی بیتکوین اعتماد دارد، این امکان نیز وجود دارد که در آینده بخش قابل ملاحظهای از مردم اعتماد خود به آنها را از دست بدهند و به سمت نرم افزاری که دیگر توسعه دهندگان مشغول کار روی آن هستند جذب شوند و به این شکل یک بیتکوین جدید خلق شود.
با این اوصاف اگر هر کسی میتواند یک altcoin یا فورکی از بلاک چین بیتکوین ایجاد کند چه چیزی موجب میشود که آنها به جای آن که سقوط کنند و یا نادیده گرفته شوند ارزش پیدا میکنند؟ مثل بیتکوین و نظایر آن، آلتکوینها هم صرفا ارزشی را به دست میآورند که مردم به آنها میدهند.
چرا مردم به ساخت آلتکوینها ادامه میدهند؟
بسته به این که شما چقدر میخواهید بدبینانه به موضوع نگاه کنید، دو جواب برای این پرسش وجود دارد. دلیل فنی آن این است که بیتکوین به واسطه طراحی آن با مشکلاتی ذاتی همراه است و مردم احساس میکنند میتوانند این مشکلات را برطرف کنند. برای مثال، معاملات بیتکوین هزینههای بالایی دارد و زمان زیادی را صرف پردازش آن میکند، به همین دلیل بعضی از آلتکوینها طراحی شدهاند تا هزینه کمتر و زمان پردازشی سریعتری داشته باشند. پیش نیاز «اثبات کار» که به شکل بیموردی میزان مصرف انرژی را بالا میبرد را میتوان با شیوههای دیگر تاییدیه جایگزین کرد. بعضی از آلتکوینها مثل Monero به شکلی طراحی میشوند تا بیشتر بی نام و نشان باقی بمانند که معمولا بیشتر مورد توجه مردمی قرار میگیرند که قصد خرید مواد مخدر به صورت آنلاین را دارند. مردمی که با ایده ارز رمز موافق هستند اما تصور میکنند بیتکوین مشکلات فنی جدی دارد بیشتر به راهکار آلتکوینها جذب میشوند.
پاسخ دیگر و بدبینانهتر بیشتر از مسائل فنی به موضوع مالی مربوط میشود. بعد از این که ارزش بیتکوین رو به افزایش گذاشت، مردمی که بیشتر به دنبال پول و افزایش سرمایه بودند بیشتر به بازار ارز رمز جذب شدند.
به نظر میرسد خوشبینی بازار به این نوع از معاملات به قدری زیاد است که باعث رونق کاذب آلتکوینها میشود. برای مثال، Dogecoin یک آلتکوین است که در سال ۲۰۱۳ به عنوان یک شوخی ایجاد شد. در دسامبر ۲۰۱۷ حتی بعد از این که برای چند سال نه بهروزرسانی شده بود و نه فعالیتی در توسعه داشت، مورد توجه مردم قرار گرفت و ارزش کل Dogecoinها به یک میلیارد دلار رسید.
در دنیای آلتکوینها، خیلی از سرمایه گذاران چشم انتظار بیتکوین بعدی هستند که افزایش قابل توجهی در ارزش پیدا خواهد کرد. چنین پولهایی باعث افزایش ارزش بازار این آلتکوینها میشود.
به نظر میرسد آلتکوینها با نوسانات ارزش بیتکوین همراه باشند
اگر شما به آلتکوینها به چشم یک سرمایه گذاری نگاه میکنید باید بدانید که یک مشکل بزرگ در چگونگی ایفای نقش آنها در بازار وجود دارد. به نظر میرسد ارزش آلتکوینها به ارزش بیتکوین وابسته است. احتمالا شما انتظار دارید با توجه به مشکلات فنی بیتکوین، وقتی ارزش آن کم میشود ارزش آلتکوینها باید بیشتر شود. اما ما بارها و بارها شاهد آن بودهایم که برعکس این اتفاق افتاده است. وقتی بیتکوین سقوط میکند، آلتکوینها هم همراه آن سقوط میکنند.
توصیه کارشناسان این است که به آلتکوینها به عنوان جایگزین بیتکوین و یک عنصر سرمایه گذاری مطمئن نگاه نکنید. آن گونه که از شواهد امر پیدا است بازار ارز رمز یک بازی بزرگ و بیشتر شبیه بخت آزمایی است. به نظر میرسد این ارز رمزها باهم نوسان پیدا کرده و بالا و پایین میروند.