عناوین
«ارزهای رمزپایه» (Cryptocurrency) مانند «بیت کوین» (Bitcoin) مدت زیادی است که به بحثی داغ در میان کسبوکارها، دولتها و عموم مردم تبدیل شدهاند. چنین ارزهایی از جهاتی شبیه ارزهای سنتی مانند دلار و یورو هستند. ارز رمزپایه همانند ارزهای سنتی ارزشی دارد و میتوان آن را خریدوفروش کرد. اما ارز رمزپایه در نحوهی خلق و نوع استفاده، تفاوتهای زیادی با ارزهای سنتی دارد. شاید پیشازاین، عبارت ارز رمزپایه را شنیده باشید اما احتمالا در مورد این موضوع اطلاعات چندان زیادی ندارید. ارز رمزپایه دقیقا چیست؟ ارزهای دیجیتالی با وجود این که هر روز گستردهتر میشوند، اما سازوکار آنها بسیار پیچیده است. در این مطلب تصمیم داریم که بهطور مختصر و مفید مفاهیم ابتدایی این ارزها را شرح دهیم و در کنار تاریخچهی آنها، مزایای استفاده از آنها را عنوان کنیم.
تعریف ارز رمزپایه
خب، چگونه میتوان ارز رمزپایه را تعریف کرد؟ اگر بخواهیم بهطور ساده توضیح دهیم، ارزهای رمزپایه نوعی از ارزهای دیجیتالی هستند که کاربران با استفاده از آنها میتوانند معاملات آنلاین انجام دهند. این ارزها مانند ارزهای عادی نیستند که توسط بانکها و دولتها کنترل میشوند. چنین مشخصهای باعث شده که ارزهای رمزپایه مزایا و معایب خودشان را داشته باشند که در ادامه بیشتر توضیح میدهیم.
ارزهای رمزپایه غیرمتمرکز هستند و بهجای یک نفر یا یک شرکت، توسط شبکهای از کامپیوترها کنترل میشوند. اگر مثلا ارز دیجیتالی خریداری کنید، این ارز در فضای ابری یا بهصورت آفلاین در یک کامپیوتر ذخیره میشود و میتوانید آن را به کامپیوترها یا گوشیهایدیگر ارسال کنید. هرکدام از ردوبدلهای مالی در فضایی به نام «بلاکچین» (blockchain) یا «زنجیرهی بلوکها» ذخیره میشود که دسترسی به آن برای تمام مالکان این آزاد است.
ماینینگ یا استخراج بیت کوین و ارز رمزپایه چگونه انجام میشود؟
ارزهای رمزپایه از طریق فرآیندی به نام «ماینینگ» (Mining) یا استخراج تولید میشوند. برای این کار کامپیوترهایی تلاش میکنند معماهای ریاضی پیچیدهای تحت عنوان «هش» (hash) را حل کنند.
افرادی در سرتاسر جهان سعی میکنند که درزمینهی حل «هش» اولین نفر باشند و هرکسی که موفق به انجام چنین کاری شود، مقداری از ارز رمزپایه را بهعنوان پاداش دریافت میکند. چنین کاری نیازمند سختافزار مخصوصی است که بهطور شبانهروز کار کند؛ به همین خاطر حتی اگر یک کامپیوتر با کارت گرافیک سریع داشته باشید هم بهاحتمالزیاد در چنین راهی موفق نخواهید بود.
البته بهغیراز استخراج، راههای دیگری برای به دست آوردن ارزهای رمزپایه وجود دارد. آسانترین راه این است که از طریق فروشگاههای آنلاین چنین ارزهایی را بخرید و سپس میتوانید آن را به دیگر کاربران بفروشید. همانند طلا و سهام و خیلی چیزهای دیگر، قیمت ارزهای رمزپایه بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود و به همین خاطر، قیمت این ارزها افتوخیزهای زیادی را تجربه میکند.
گرانترین این ارزها بیت کوین است که هر واحد آن در حال حاضر حدود ۵۹۰۰ دلار قیمت دارد. قیمت این ارز در طی سالهای اخیر به طرز چشمگیری افزایش یافته است. در زمانی که بیت کوین تازه معرفی شده بود، هر واحد آن فقط چند سنت قیمت داشت.
مزایا و معایب ارز رمزپایه
یکی از مهمترین مزایای چنین ارزهایی این است که به کاربران اجازه میدهد بهصورت ناشناس تراکنشها را انجام دهند. گرچه هر تراکنشی ثبت میشود و برای عموم به نمایش درمیآید، اما میتوانید بدون استفاده از اطلاعات شخصی مانند نام، آدرس و اینگونه موارد، مبالغ مختلفی را ارسال یا دریافت کنید.
از معایب این ارزها هم میتوان به استفادهی گروههای خلافکار از آنها اشاره کرد؛ از آنجا که هویت طرفهای معاملهی چنین ارزهایی غیرقابلشناسایی است، ارزهای رمزپایه در بین خلافکاران محبوبیت زیادی دارد. به خاطر همین موضوع و موارد دیگر، دولتها دل خوشی از چنین ارزهایی ندارند و تلاش میکنند استفاده از ارزهای رمزپایه بهطور شفافتری صورت بگیرد. گفته میشود یکی از دلایل محبوبیت زیاد و افزایش قیمت ارزهای رمزپایه در سالهای اخیر، استفادهی گستردهی خلافکاران از آنها است.
از دیگر مزایای این ارزها، پایین بودن کارمزد تراکنشهای آنها است. هرچند که برای هر معامله باید کارمزدی پرداخت شود، اما مبلغ آن از کارمزد بانکها و موسسههای مالی کمتر است. علاوه بر این، امکان جعل ارزهای رمزپایه وجود ندارد.
امنیت این ارزها هم میتواند یک نقطهضعف بالقوه باشد. ارز رمزپایهای که کاربر میخرد، در یک کیف پول دیجیتالی ذخیره میشود؛ این کیف پول میتواند در یک فضای ابری باشد که هک کردن آن امکانپذیر است و درصورتیکه چنین اتفاقی روی دهد، فرد هکر میتواند کیف پول مذکور را بدزدد. یک راه دیگر، ذخیرهی کیف پول دیجیتالی بهصورت آفلاین (مثلا در کامپیوتر) است و روی آوردن به چنین روشی هم بدون مخاطره نیست؛ مثلا امکان دارد کامپیوتر خراب شود و دیگر روشن نشود یا حتی کامپیوتر به سرقت برود.
این را هم مدنظر داشته باشید که تمام تراکنشهای ارزهای رمزپایه غیرقابلبازگشت هستند و هیچ نهاد نظارتی برای شکایت کاربران وجود ندارد. این یعنی که اگر مثلا به فردی پولی پرداخت کنید و آن فرد کالای موردنظر را برای شما ارسال نکند، کار چندانی از دست شما برنمیآید.
معرفی بزرگترین ارزهای رمزپایه
بیت کوین بزرگترین و معروفترین ارز رمزپایه محسوب میشود که میلیونها نفر از سرتاسر جهان از آن استفاده میکنند. فردی با لقب «ساتوشی ناکاموتو» (Satoshi Nakamoto) در سال ۲۰۰۹ این واحد پول را بنیاد گذاشت. هرچند، بیت کوین تنها ارز رمزپایه نیست و گفته میشود که حدود ۱۰۰۰ نوع ارز رمزپایه وجود دارد.
گرچه چنین ارزهایی بسیار زیاد هستند، اما فقط تعداد کمی از آنها شهرت و ارزش بسیار بالایی دارند. در ادامه، فهرستی از بزرگترین ارزهای رمزپایه و ارزش کلی آنها را میتوانید ببینید. منبع فهرست زیر سایت CoinMarketCap است.
- بیت کوین: ۹۸٫۴۹ میلیارد دلار
- اتیریم: ۲۸٫۲ میلیارد دلار
- ریپل: ۷٫۸۴ میلیارد دلار
- بیت کوین کش: ۵٫۶۳ میلیارد دلار
- لایتکوین: ۲٫۹۹ میلیارد دلار
- دش: ۲٫۱۶ میلیارد دلار
- انایام: ۱٫۷۹ میلیارد دلار
- بیتکانکت: ۱٫۵۸ میلیارد دلار
- نئو: ۱٫۴ میلیارد دلار
- مونرو: ۱٫۳۵ میلیارد دلار
همانطور که در این فهرست مشاهده میکنید، ارزش بیت کوین از ارزهای دیگر بسیار بالاتر است. با توجه به فاصلهی زیاد بیت کوین از ارزهای رقیب، میتوان گفت که این ارز به این زودیها از مقام اول پایین نخواهد آمد.
سخن آخر
با خواندن این مطلب، تصویری کلی از ارز رمزپایه در ذهنتان نقش بسته است. چنین ارزهایی آمدهاند که بمانند و باید به حضور آنها عادت کنیم. هرچند احتمالا ارزهای کوچکتر در آیندهی نزدیک از صحنهی رقابت کنار میروند، اما بزرگان این عرصه مانند بیت کوین و اتیریم به این راحتیها عرصهی رقابت را ترک نمیکنند.
چنین ارزهایی را نباید فقط به چشم نوع جدیدی از وجه پرداختی نگاه کرد، بلکه میتوان از آنها بهعنوان سرمایهگذاری هم استفاده کرد. ارزش بیت کوین از زمان معرفی تا حالا بهطور چشمگیری افزایش یافته است. هرچند، ارزهای رمزپایه بیثبات هستند و شاید فقط در عرض یک روز، ارزش آنها چند صد دلار بالا یا پایین برود. برای همین با سرمایهگذاری روی این ارزها، در مدتزمان کمی میتوانید پول زیادی را به دست آورید یا از دست بدهید.
آیا تا حالا از ارزهای رمزپایه استفاده کردهاید؟ تجربیات خودتان را در بخش کامنتها با ما در میان بگذارید.
منبع: Android Authority