بلاک چین های عمومی با خصوصی چه تفاوتی دارند؟

بلاکچین‌های خصوصی (که به صورت بلاکچین‌های نیازمند مجوز نیز نامیده می‌شوند) ممکن است چندان مورد علاقه عموم نباشند؛ اما مزایایی نیز دارند. در این نوشته این بلاک‌چین‌ها را با بلاکچین‌های عمومی مقایسه کرده‌ایم.

همان طور که قبلاً در نوشته «بلاک چین چیست و چه کاربردی در آینده دارد؟» توضیح دادیم، بلاکچین‌های عمومی کاملاً باز هستند، یعنی هر کسی می‌تواند به آن ملحق شود، به یک گره تبدیل شود یا به دنبال سوابق تراکنش‌ها بگردد.

فرآیند

فرایند تأیید اعتبار پیش از پذیرش وجود ندارد و اگر دیگر علاقه‌مند به تأیید تراکنش‌ها نباشید، می‌توانید بدون هیچ گونه جریمه‌ای از شبکه خارج شوید. اگر نظرتان عوض شد، می‌توانید دوباره به شبکه بازگردید و کل سوابق هر تراکنشی که در زمان نبود شما رخ داده است را دریافت کنید.

بلاکچین‌های خصوصی در این زمینه محدودیت‌هایی دارند. البته این محدودیت‌ها در بلاکچین‌های مختلف متفاوت هستند؛

اما در اغلب موارد شامل قیودی هستند که افرادی که می‌توانند به شبکه ملحق شوند، میزان توان پردازشی که باید عرضه کنند یا حجمی از اطلاعات تراکنش که می‌توانند ببینند، را تعیین می‌کنند. این‌ها موارد ابتدایی هستند که در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم.

مزایای بلاکچین‌های خصوصی

انواع بسیار مختلفی از بلاک‌چین‌ها وجود دارند که همه آن‌ها زیر عنوان بلاک‌چین خصوصی تعریف می‌شوند. محدودیت‌هایی که این بلاک‌چین‌ها دارند، ممکن است کاملاً متفاوت باشند؛

اما نکته مهم این است که این محدودیت‌ها وجود دارند و این بلاک‌چین‌ها برای همه افراد در دسترس نیستند. با اعمال این محدودیت‌ها، بلاکچین‌های خصوصی چند مزیت نسبت به بلاکچین‌های عمومی یافته‌اند:

اعتماد

در بلاک‌چین‌های خصوصی با تأیید اعتبار گره‌ها تنها به افراد قابل اعتماد اجازه اجرای گره داده می‌شود و نیازی به تأیید تراکنش‌ها برای بیش از یک بار وجود ندارد. یک گره منفرد می‌تواند تراکنش را تأیید کند و گره‌های دیگر صرفاً اقدام به آپدیت کردن سوابقشان می‌کنند.

سرعت

اگر تنها کاربران خاصی اجازه اجرای گره‌ها را داشته باشند، بدین ترتیب می‌توان الزاماتی در خصوص توان پردازشی و مشخصات سخت‌افزاری که هر گره ارائه می‌دهد تعیین کرد. بدین ترتیب دیگر نیازی به صرف زمان طولانی برای پردازش تراکنش وجود ندارد.

بلاکچین‌های خصوصی در طی زمان‌های شلوغی شبکه مشکل مواجهه با تقاضای بالا را نیز ندارند. توسعه‌دهندگان بلاکچین‌های خصوصی در اغلب موارد قادر هستند برای دوره‌های زمانی با تقاضای بالا برنامه‌ریزی کنند و از این رو احتمال قطعی یا تأخیر در شبکه به دلیل زمان‌های اوج تقاضا منتفی است.

امنیت

با این که بلاکچین‌های عمومی امنیت بیشتری دارند؛ اما در بلاکچین‌های خصوصی نیز امکان ردگیری تراکنش‌ها همانند مدل عمومی وجود دارد. هر چند با اجرای یک بلاکچین خصوصی امکان پنهان کردن برخی از داده‌ها در هر تراکنش وجود دارد. برای مثال مقدار تراکنش یا جزییات قرارداد محرمانه دارندگان حساب.

هزینه

بلاکچین‌های خصوصی با کنترل گره‌ها نیازی به پرداخت هزینه به ماینرها (استخراج‌کنندگان) ندارند. اگر برخی کسب و کارها مالک سخت‌افزار خود باشند در این صوت نیازی به پرداخت هزینه برای تأیید تراکنش نیست. با این که بلاکچین‌های عمومی به توان پردازشی بالایی نیاز دارند؛

اما بلاکچین‌های خصوصی با نیاز کمتری که به تأیید اعتبار تراکنش‌ها دارند، توان پردازشی کمتری می‌خواهند.

پایداری

بلاکچین‌های خصوصی با تعیین قوانین برای اجرای گره‌ها می‌توانند زمان قطعی شبکه را کاهش دهند. بدیهی است که بک بلاکچین خصوصی با هزاران گره هرگز نمی‌تواند متوقف شود؛

اما بروز زمان‌های اوج تقاضا برای تراکنش یا از دست دادن برخی گره‌ها می‌تواند موجب کاهش توان شبکه شود. کنترل شدید بلاکچین‌های خصوصی می‌تواند به بیشینه شدن زمان آپتایم شبکه کمک کند.

معایب بلاکچین‌های خصوصی

با این که مزایای زیادی را برای بلاکچین‌های خصوصی شمردیم، شاید فکر کنید که این بلاک‌چین‌ها بهترین نوع هستند؛ اما این نتیجه‌گیری همواره صحیح نیست.

رشد کُند

بلاک‌چین خصوصی در غیاب گره‌های خصوصی منابع لازم برای برانگیزش علاقه‌مندی عموم را از دست می‌دهد. زمانی که فردی برای نخستین بار در مورد بیت‌کوین مطالبی می‌شنود می‌تواند در صورت علاقه‌مندی، بی‌درنگ اقدام به راه‌اندازی یک گره کند.

بیشتر بخوانید : ۱۷ کاربرد مهم فناوری بلاک چین

بدین ترتیب کاربران به سرعت به بلاکچین‌های عمومی ملحق می‌شوند و شبکه به سرعت رشد می‌کند. در بلاکچین‌های خصوصی برای آنلاین شدن یک گره جدید ممکن است به صرف زمان و هزینه زیادی نیاز باشد.

کنترل و دستکاری

اگر کاربران عمومی یا کاربران پولی از یک بلاک‌چین خصوصی استفاده کنند، تحت کنترل توسعه‌دهندگان یا مالکان این شبکه قرار می‌گیرند. توسعه‌دهندگان چنین شبکه‌ای در غیاب نظارت عمومی آزاد هستند که از سیستم سوءاستفاده کنند.

این امر می‌تواند منجر به دستکاری تراکنش‌ها، مسدودسازی کاربران یا تاکتیک‌های مخرب دیگر شود. به دلایل فوق بسیاری از علاقه‌مندان بلاک‌چین، ایده بلاکچین‌های خصوصی را رد می‌کنند.

اگر امکان امن‌سازی داده‌ها روی بلاکچین‌های عمومی وجود داشته باشد، چرا باید آن‌ها را درون یک صندوق خصوصی مخفی قرار دهیم؟

بسیاری بر این عقیده هستند که بلاکچین‌های خصوصی می‌توانند مفید باشند و این طور نیست که کلاً بی‌ارزش باشند.

چه کسانی از بلاکچین‌های خصوصی یا عمومی استفاده می‌کنند؟

بیت‌کوین و اتریوم دو مورد از بلاکچین‌های عمومی کاملاً شناخته شده هستند؛ اما صدها مورد دیگر نیز وجود دارند. اگر خواستار یک شبکه امن و باز هستید یا در مورد دخالت‌های بدکارانه در گره‌ها نگران هستید، در این صورت بلاکچین‌های عمومی مناسب شما هستند.

با این که این بلاک‌چین‌ها نیز در معرض حمله‌های ۵۱ درصد (مقاله «فرهنگ واژگان بلاک‌چین» را ببینید) هستند؛ اما وقتی شبکه‌ای به قدر کافی بزرگ باشد، نباید مشکلی در این خصوص مشاهده شود.

بلاکچین‌های خصوصی غالباً از سوی کسب و کارها و بانک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، چون سازمان‌های پول‌ساز بزرگ راهی برای ذخیره‌سازی داده‌هایشان روی بلاکچین‌های عمومی که همه اطلاعات قابل رؤیت است ندارند.

در بلاکچین‌های عمومی یک گره نمی‌تواند روی همه گره‌ها کنترل داشته باشد و از این رو بلاکچین‌های خصوصی برای این سازمان‌ها و بانک‌ها مناسب‌تر هستند.

مالکان بلاکچین‌های خصوصی ممکن است به طور مداوم کاربران دیگر را دعوت به راه‌اندازی گره‌ها بکنند. این کاربران می‌توانند موارد محرمانه کسب و کار یا جزییات مشتری را روی چنین شبکه‌ای ذخیره کنند.

برای نمونه یک فروشگاه بین‌المللی زنجیره‌ای از بازی‌های رایانه‌ای را تصور کنید. چنین شرکتی می‌تواند از یک بلاک‌چین خصوصی برای ذخیره‌سازی امتیازهای مشتریان در شبکه استفاده کند و سپس از شرکت‌های رقیب دعوت کند که امتیازهای کاربرانشان را روی این شبکه به اشتراک بگذارند.

این بلاک‌چین می‌تواند بسیار سریع باشد و کاربران می‌توانند امتیازهای خود را در هر فروشگاه بازی‌های رایانه‌ای، صرف نظر از برندش خرج کنند.

سخن پایانی

در مثال فوق هیچ کدام از شرکت‌های بازی رایانه‌ای نمی‌خواهند که هیچ کدام از شرکت‌های رقیب کنترل کاملی روی شبکه داشته باشد و همچنین نمی‌خواهند شرکتی به صورت تصادفی به این شبکه ملحق شود.

با اشتراک یک بلاک‌چین خصوصی، هر کسب و کاری می‌تواند تراکنش‌ها را تأیید کند و مطمئن باشد که شرکت‌های دیگر در حال تقلب نیستند و یا اقدام‌های فریبکارانه مرتکب نمی‌شوند.

برخی بلاکچین‌های مجوزدار مانند Ripple نیمه‌خصوصی هستند. هرکسی می‌تواند از ریپل استفاده کند و توکن‌های XRP را به افراد دیگر بفرستد؛ اما همه افراد نمی‌توانند یک گره باشند.

در عوض ریپل از سازمان‌های بزرگ و موسسه‌های مالی آن‌ها دعوت می‌کند تا گره‌های خودشان را اجرا کنند. این سازمان‌ها باید با قواعد و الزامات ریپل موافق باشند؛ اما بر روی درصدی از شبکه کنترل دارند. به همین دلیل افراد زیادی از بلاکچین‌هایی شبیه ریپل خوششان نمی‌آید.

در آخر نیز شما را دعوت می کنم به مطالعه مقاله” همه چیز درباره تکنولوژی بلاک چین به زبان ساده“

عالی بود(1)جالب نیست!(0)